Από τις 3-10 Σεπτεμβρίου, διοργανώθηκε με επιτυχία από τον Τομέα Διαθρησκειακών Σπουδών της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου και σε συνεργασία με τo Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ., το Πανεπιστήμιο της Νάπολης L’ Orientale (Ιταλία) και το College of Islamic Law of Oman, Θερινό Πανεπιστημιακό Σχολείο με θέμα: «Ιμπαντισμός. Κατανοώντας τη διαφορετικότητα στο Ισλάμ». Το θερινό αυτό πανεπιστημιακό σχολείο διερεύνησε τις βασικές αρχές του Ισλάμ και του Ιμπαντισμού στην ιστορική, νομική, κειμενική, θρησκευτική και ανθρωπολογική τους διάσταση.
Μετά από αρκετές δεκαετίες επικράτησης μιας εκκοσμικευμένης θεώρησης της πολιτικής και των κοινωνικών σχέσεων στον Δυτικό κόσμο, καθώς και σε πολλές χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, γινόμαστε μάρτυρες μιας διαρκώς αυξανόμενης παρουσίας ποικίλων θρησκευτικών συζητήσεων και τάσεων στο δημόσιο χώρο. Η θρησκεία φαίνεται να διαδραματίζει εκ νέου ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στον καθορισμό ταυτοτήτων και στη δημιουργία «κλειστών» κοινοτήτων, και καλείται να απαντήσει τόσο στα κοινωνικά αδιέξοδα και την επούλωση των περιθωριακών εμπειριών, όσο και να συνδράμει στη διαμόρφωση των εννοιών της ιθαγένειας και της διαπραγμάτευσης των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Με εφαλτήριο την περίπλοκη αυτή και συχνά αντικρουόμενη πραγματικότητα, το θερινό πανεπιστημιακό σχολείο καταπιάστηκε επιστημονικώς με τα βασικά χαρακτηριστικά του Ιμπαντισμού, χαρακτηριστικά που τον καθιστούν μια ενδιαφέρουσα περίπτωση εντός του Ισλάμ, όπως επίσης και με την ειρηνική διάσταση και συμβολή του εντός του ιστορικού και γεωπολιτικού γίγνεσθαι της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Οι καθηγητές που έλαβαν μέρος στο θερινό πανεπιστημιακό σχολείο παρουσίασαν με διεπιστημονικό τρόπο τα ακόλουθα θέματα: Ersilia Francesca (Πανεπιστήμιο της Νάπολης “L’Orientale”): Η πρώιμη ανάπτυξη του δικαίου και της νομικής επιστήμης του Ιμπαντισμού , Anna Maria Di Tolla (Πανεπιστήμιο της Νάπολης “L’Orientale”): Ο Βερβερικός Ιμπαντισμός στην Βόρεια Αφρική. Από την πολιτική νομιμοποίηση στην ιδιαίτερη ταυτότητα , Αγγελική Ζιάκα (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης): Ιμπαντισμός. Θεολογία, πλουραλισμός, κατανόηση, Wolfram Reiss (Πανεπιστήμιο της Βιέννης): Η εκπαίδευση στο Ομάν, Γεράσιμος Μακρής (Πάντειο Πανεπιστήμιο), Μυστικές παραδόσεις στο Ισλάμ.
Στις 8 Σεπτεμβρίου, ο Sheikh Ziyad Al Mawali από το Κολλέγιο του Ισλαμικού Νόμου της πρωτεύουσας του Ομάν, Μούσκατ, έδωσε μια ενδιαφέρουσα διάλεξη σχετικώς με την «Kulliyat al-Shari‘a» (Το Κολλέγιο του Ισλαμικού Νόμου). Η εισήγησή του επικεντρώθηκε στο διαδικτυακό προπτυχιακό πρόγραμμα τετραετούς φοίτησης, το οποίο απευθύνεται στο διεθνές αραβόφωνο κοινό, λειτουργεί παράλληλα με το προπτυχιακό πρόγραμμα «παραδοσιακής» φοίτησης, και μετρά πάνω από 4.000 εγγεγραμμένους διαδικτυακούς φοιτητές και πολλά οφέλη.
Όλες οι διαλέξεις πλαισιώθηκαν από επαρκή χρόνο για συζήτηση και εργαστήρια στα όποια οι φοιτητές είχαν τη δυνατότητα να αναλύσουν και να συζητήσουν με τους καθηγητές τα σχετικά με την εκάστοτε διάλεξη βοηθητικά κείμενα που τους είχαν διανεμηθεί εκ των προτέρων. Επίσης παρουσιάσθηκαν και σύντομα αραβικά και βερβερικά κείμενα.
Το θερινό πανεπιστημιακό σχολείο κάλυψε θέματα που σχετίζονται με την επιστημονική μελέτη του Ιμπαντισμού, καθώς επίσης και με την πλούσια κειμενική και χειρόγραφη παράδοσή του. Στο πλαίσιο αυτό έγινε και κριτική επισκόπηση των σύγχρονων συζητήσεων που αφορούν στην ειρήνη και την κατανόηση μέσω των θρησκειών, αλλά και στους τρόπους υπέρβασης των στερεοτύπων και του θρησκευτικού φονταμενταλισμού.
Το θερινό πανεπιστημιακό σχολείο ενίσχυσε τη σημασία της μελέτης του Ιμπαντισμού μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των ισλαμικών σπουδών. Πρότεινε δε ότι μια διεξοδική ανάλυση του σχετικού με τον Ιμπαντισμό υλικού θα μπορούσε να προσφέρει μια νέα διάσταση όχι μόνο στην ίδια την εικόνα του κινήματος, αλλά και ευρύτερα στην κατανόηση της ιστορίας του Ισλάμ. Επιπλέον νέες ιδέες και μεθοδολογίες θα μπορούσαν να αναδειχθούν από την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών μεταξύ των ερευνητών, οι οποίοι εργάζονται πάνω σε διαφορετικές πτυχές του Ιμπαντισμού.
Φοιτητές, από διάφορες χώρες, όπως η Ιταλία, η Τυνησία, η Αλγερία, η Γαλλία, το Ομάν και η Ελλάδα, έλαβαν μέρος στο θερινό αυτό πανεπιστήμιο, παρουσιάζοντας μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα θέματα:Ανάλυση των ανατολικών βερβερικών διαλέκτων στη Λιβύη·Επισκόπηση της βερβερικής όασης του Siwa (Αίγυπτος)· Ο μαγρεμπικός Ιμπαντισμός κατά τον Μεσαίωνα· Ο βερβερικός ιμπαντικός εθνικισμός στην αποικιακή Βόρεια Αφρική· Αντιμαχόμενες περιοχές: Οι Ιμπαντ ίτες του M ’ zab , μια ανθρωπολογική οπτική· Το ερώτημα για την κοινότητα των πιστών (umma) και τον θρησκευτικό σεκταρισμό στο Ισλάμ·Η διδασκαλία του Ιμπαντισμού στη σύγχρονη Djerba· Τα Βαλκάνια και οι μυστικές παραδόσεις στο Ισλάμ.Η περίπτωση των Riffai · Οι μουσουλμανικές κοινότητες της πόλης των Αθηνών.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι έγιναν πολλές χρήσιμες προτάσεις όσον αφορά στα θέματα που θα μπορούσαν να εξεταστούν στο επόμενο θερινό πανεπιστημιακό σχολείο με θέμα τον Ιμπαντισμό, όπως: Μεθοδολογικές προσεγγίσεις στην έρευνα του Ιμπαντισμού από διαφορετικά επιστημονικά πεδία· Ο σύγχρονος Ιμπαντισμός ειδικά στο Ομάν και την Ανατολική Αφρική· Η επιστημολογία των πηγών του Ιμπαντισμού· Ιμπαντισμός και παγκοσμιοποίηση (και πώς οι Ιμπαντίτες ανταποκρίνονται στην παγκοσμιοποίηση)· Ο μυστικισμός των Σούφι και ο Ησυχασμός, κ.λπ.
Το θερινό πανεπιστήμιο ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη των καθηγητών και των φοιτητών σε έναν κατεξοχήν γνωστό ιερό τόπο της Χριστιανοσύνης, στην ορθόδοξη μοναστική πολιτεία των Μετεώρων, στην Καλαμπάκα.