Το τριήμερο 4-6 Οκτωβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου η τρίτη μιας σειράς περιφερειακών συνδιασκέψεων στην πορεία για τη Γενική Συνέλευση της Συνέλευσης Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (CEC), η οποία θα λάβει χώρα το 2018 στο Νόβι Σαντ (Σερβία). Συμμετείχαν εκπρόσωποι από τις διάφορες Εκκλησίες-μέλη της CEC στη Νότια Ευρώπη (επίσκοποι, ιερείς, θεολόγοι, κλπ.), οι οποίοι συνέβαλαν στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης που πυροδότησε η δημοσίευση την περασμένη χρονιά μιας Ανοικτής Επιστολής από την CEC. Οι Εκκλησίες καλούνται να λάβουν σοβαρά υπ᾽ όψιν τη φωνή και τις ανησυχίες των λαών τις Ευρώπης οι οποίες περιγράφονται στην Επιστολή.
Οι συμμετέχοντες στη συνδιάσκεψη του Βόλου ανέλυσαν τα θέματα που θίγονται στην Επιστολή από θεολογική και κοινωνικοπολιτική προοπτική. Προέρχονταν από ένα ευρύ γεωγραφικό φάσμα, από την Πορτογαλία έως την Αρμενία. Στη συνάντηση εκπροσωπήθηκαν πολλές χριστιανικές παραδόσεις, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών μειονοτικών Εκκλησιών. Μεταξύ άλλων έλαβαν μέρος εκπρόσωποι της Αποστολικής Εκκλησίας της Αρμενίας, Ορθόδοξοι από την Ελλάδα, τη Ρουμανία και τη Σερβία, Ευαγγελικοί από την Ισπανία και την Ελλάδα, όπως και Μεθοδιστές από την Ιταλία και την Πορτογαλία.
Η συνδιάσκεψη ξεκίνησε με τον χαιρετισμό του Αντιπροέδρου της CEC, Σεβ. Μητροπολίτη Γαλλίας κ. Εμμανουήλ (Οικουμενικό Πατριαρχείο), ο οποίος υπογράμμισε τη συμβολή της CEC ως πλαισίου για την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τον ρόλο των Εκκλησιών. Στην παρέμβασή του ο Πρόεδρος της CEC, Επίσκοπος κ. Christopher Hill (Εκκλησία της Αγγλίας), υπογράμμισε τη σημασία που έχει το να ακουστούν οι φωνές των Εκκλησιών από όλο το φάσμα των εκπροσωπούμενων περιοχών. Ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος (Εκκλησία της Ελλάδος), στο σύντομο χαιρετισμό του, τον οποίο ανέγνωσε ο π. Αμφιλόχιος Μήλτος, μίλησε με ειλικρίνεια για τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Καθώς η Εκκλησία της Ελλάδος αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, ορισμένες από τις περί ων ο λόγος προκλήσεις είναι ζωτικής σημασίας και για αυτή. Επίσης, τόνισε ότι η κρίση υπήρξε μια ευκαιρία να έρθει πιο κοντά η Εκκλησία προς το λαό. Ο Αιδ. Μελέτης Μελετιάδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας, τόνισε από την πλευρά του ότι ιδιαίτερα την εποχή αυτή της κρίσης οι Εκκλησίες χρειάζονται η μία την άλλη και υπογράμμισε την αγαστή συνεργασία η οποία υφίσταται στην περιοχή του Βόλου μεταξύ των τοπικών Εκκλησιών που ανήκουν σε διαφορετικές παραδόσεις. Έκανε επίσης αναφορά στο έργο της Εκκλησίας του, η οποία συμπαραστέκεται σε αυτούς που βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας και ειδικότερα στους μετανάστες και στους αιτούντες άσυλο. Στο χαιρετισμό του ο Δρ. Παντελής Καλαϊτζίδης, Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, επισήμανε τη σπουδαιότητα της συνάντησης για το μέλλον της Ευρώπης εν μέσω των σημερινών προκλήσεων, αλλά και το ρόλο των Εκκλησιών στο πλαίσιο αυτό.
Ένας από τους κύριους ομιλητές, ο Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μιχάλης Ζουμπουλάκης, παρουσίασε μια γενική εικόνα της πολιτικής και οικονομικής ιστορίας της Ευρώπης του 20ού αιώνα με ιδιαίτερη έμφαση στους διάφορους παράγοντες που οδήγησαν στην παρούσα κρίση. Από την πλευρά του ο Πέτρος Βασιλειάδης, Ομότιμος Καθηγητής της Καινής Διαθήκης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ασχολήθηκε με το γενικό θέμα της συνδιάσκεψης, παρουσιάζοντας την άποψη ότι οι Εκκλησίες δεν θα πρέπει να πέφτουν θύματα υπερβολικού μοντερνισμού, αλλά ούτε και να ακολουθούν τυφλά παραδοσιακά πρότυπα. Στην ομιλία του υπογράμμισε επίσης την ανάγκη οι Εκκλησίες να παραμείνουν πιστές στην παράδοση, αλλά και την ίδια στιγμή να αναζητούν νέες εκφράσεις και διατυπώσεις του μηνύματος της πίστης.
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να πληροφορηθούν διεξοδικά για την τοπική κατάσταση από τον Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο (η ομιλία του διαβάστηκε από τον π. Αμφιλόχιο Μήλτο), ο οποίος περιέγραψε τη συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος στην αντιμετώπιση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Η κ. Δέσποινα Τσιάνου, από την τοπική Εκκλησία της Δημητριάδος, αναφέρθηκε στο ρόλο και τη θέση της χριστιανικής οικογένειας στην Ευρώπη και τη συνεργασία των Εκκλησιών στην Ελλάδα εν όψει των σημερινών προκλήσεων. Ο Αιδ. Μελέτης Μελετιάδης περιέγραψε συνοπτικά τη συμβολή της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης στην Ειδομένη. Τέλος η κ. Μαρία Κουτάτζη από την Caritas Hellas σκιαγράφησε το σημερινό κοινωνικοοικονομικό τοπίο της χώρας, τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και το έργο του Ρωμαιοκαθολικού αυτού οργανισμού προκειμένου να μετριαστούν τα προβλήματα που η κρίση έχει προκαλέσει.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών των επιμέρους ομάδων αλλά και της ολομέλειας, οι εκπρόσωποι των Εκκλησιών παρουσίασαν ο καθένας την πραγματικότητα της δικής του συνάφειας, ειδικά όσον αφορά στις εκκλησιαστικές σχέσεις μεταξύ μειοψηφίας-πλειοψηφίας και στις σχέσεις Εκκλησίας-Κράτους. Πολλοί υπογράμμισαν πόσο σημαντικό είναι να μαθαίνει κανείς για τον εκάστοτε Άλλο και για την εν γένει διαφορετικότητα των διαφόρων κοινωνιών, έτσι ώστε να ενισχύεται ο αμοιβαίος σεβασμός στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Εκφράστηκε ιδιαίτερη έγνοια για την προώθηση μιας περιεκτικής ευρωπαϊκής αφήγησης και για την ενίσχυση της θέσης του Χριστιανισμού στην καλλιέργεια της ελπίδας για το μέλλον της Ευρώπης.
Η επόμενη προγραμματισμένη συνδιάσκεψη θα λάβει χώρα στην Πράγα στις 30 Νοεμβρίου–1 Δεκεμβρίου 2017.
Το παρόν δελτίο τύπου βασίζεται εν μέρει στο αντίστοιχο που εκδόθηκε από την Συνέλευση Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (http://www.ceceurope.org/what-future-for-europe-churches-in-southern-europe-on-the-road-to-cec-2018-general-assembly/).
Για να διαβάσετε το χαιρετισμό του Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνατίου πατήστε εδώ
Για να διαβάσετε την παρέμβαση του Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνατίου (στα αγγλικά) πατήστε εδώ
Για να διαβάσετε το κείμενο της κεντρικής ομιλίας του Ομότιμου Καθηγητή κ. Βασιλειάδη (στα αγγλικά) πατήστε εδώ
Φωτογραφίες: Hernik Hansson