ΒΡΑΒΕΥΣΗ του Διευθυντή της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, Δρ Παντελή Καλαϊτζίδη, στη Στοκχόλμη
Την Τρίτη, 10 Δεκεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη η βράβευση του Διευθυντή της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, Δρ Παντελή Καλαϊτζίδη, από την Σουηδική Πανεπιστημιακή Ορθόδοξη Θεολογική Ακαδημία «Άγιος Ιγνάτιος». Η απονομή του παράσημου του Αγίου Ιγνατίου για το έτος 2024 στον Παντελή Καλαϊτζίδη, η οποία είχε ανακοινωθεί ήδη από τον περασμένο Ιούνιο, έλαβε χώρα στα πλαίσια του Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα «Κρίσεις στην Παγκόσμια Ορθοδοξία» που οργανώθηκε από την Ακαδημία του Αγίου Ιγνατίου, και στο οποίο ο Παντελής Καλαϊτζίδης συμμετείχε επίσης ως κεντρικός ομιλητής.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του Τιμητικού Διπλώματος της βράβευσης, αυτό απονέμεται «για το έργο του Δρ. Παντελή Καλαϊτζίδη προς την ανάδυση μιας κριτικής ματιάς στην ελληνική θεολογία, που συμβάλλει στον εποικοδομητικό διάλογο με την Διοικούσα Εκκλησία, την κοινωνία των πολιτών και τις πολιτικές αρχές. Μέσω αυτού του διαλόγου, ο Δρ. Καλαϊτζίδης συνέβαλε αποφασιστικά στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου στην Ελληνική θεολογία, στο οποίο η θεολογία απομακρύνεται από την εξουσία και εξελίσσεται σε ανεξάρτητη δύναμη διαμόρφωσης του μέλλοντος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η δημιουργία της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου ήταν από πολλές απόψεις η συνέχεια του ανοίγματος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προς το διαχριστιανικό κίνημα, με μια ανανεωμένη κατανόηση της ιεραποστολής ως αλληλεγγύης προς όλα τα έθνη και όλες τις θρησκείες. Ιδρύματα όπως η Ακαδημία του Βόλου και μελετητές όπως ο Δρ Καλαϊτζίδης συνέβαλαν καθοριστικά στην εδραίωση αυτής της αλλαγής στην Ελληνική Ορθοδοξία, ιδιαίτερα μετά την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου. Προσφέροντας το Παράσημο του Αγίου Ιγνατίου στον Δρ Παντελή Καλαϊτζίδη θέλουμε να τονίσουμε ότι ο Δρ Καλαϊτζίδης και η Ακαδημία Βόλου συνέβαλαν καθοριστικά στη διατήρηση της δεκτικότητας της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, προωθώντας την χειραφέτηση της και τον διάλογο, αντί της παλαιάς αμυντικής εκκλησιολογίας που χαρακτηρίζει τις αρχές του 20ου αιώνα. Μαζί με άλλους οργανισμούς στην Ελλάδα, έχουν μεταφέρει την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία από το περίκλειστο αρχιπέλαγος της ατολμίας και του ελέγχου του 20ού αιώνα, σε μια φιλόξενη και ζωντανή εκκλησιολογία, που χαρακτηρίζει πλέον την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία στον 21ο αιώνα. Ο Βόλος μέσω της Μητρόπολης Δημητριάδος, της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών και όλου του λαού του, βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της αλλαγής, αφήνοντας ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στο ελληνικό έθνος.»
Ανακοινώνοντας την βράβευση, ο κοσμήτορας της Ακαδημίας του Αγίου Ιγνατίου, Δρ. Μιχαήλ Γιέλμ τόνισε ότι ο Παντελής Καλαϊτζίδης «συνέλαβε την ιδέα της επερχόμενης Βασιλείας του Θεού όχι ως απόδραση από το παρόν αλλά ως αφορμή για κινητοποίηση και για την αλλαγή του παρόντος. Χρησιμοποίησε την κριτική ως μέσο προόδου, επιχειρώντας να βγάλει την ελληνική θεολογία από την απομόνωση της. Πριν δυο βδομάδες είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι την πρόοδο των νέων θεολόγων της Ελλάδας, όταν στο μεγάλο Συνέδριο της Θεολογικής Σχολής Αθηνών η εκκλησιαστική προοπτική συναντήθηκε με την ακαδημαϊκή, αποκαλύπτοντας ένα νέο λόγο της θεολογίας όπου η ακαδημαϊκή ελευθερία γίνεται πιο ορατή». Στην αντιφώνηση του, ο Παντελής Καλαϊτζίδης εξέφρασε χαρά και ευγνωμοσύνη για την αναγνώριση του έργου του αλλά και της προσφοράς της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, η οποία συμβάλλει στην ανάδυση ενός κριτικού θεολογικού λόγου στην Ορθοδοξία και στη δημιουργία αντίστοιχων θεολογικών ιδρυμάτων. Εξέφρασε επίσης την βαθιά εκτίμηση του για το έργο που επιτελείται στο Ίδρυμα του Αγίου Ιγνατίου, και ευχαρίστησε τους συντελεστές του Ιδρύματος για την τιμή που του επιφύλαξαν.
Στην κεντρική του ομιλία στο Συνέδριο «Κρίσεις στην Παγκόσμια Ορθοδοξία», ο Δρ. Καλαϊτζίδης αναφέρθηκε εν τάχει στο εσωστρεφές παρελθόν της Ορθόδοξης Εκκλησίας τους αιώνες μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης αλλά και στις προσπάθειες εξωστρέφειας που σημάδεψαν το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, οι οποίες όμως τελικά δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την σημερινή εικόνα κρίσης και κατακερματισμού. Η κρίση αυτή γίνεται φανερή στην υποχώρηση της καθολικότητας και οικουμενικότητας προς όφελος της ιδιοπροσωπείας και του εθνοφυλετισμού, στην απουσία εσχατολογικής συνείδησης, στην αδυναμία επικοινωνίας της Εκκλησίας με τον θύραθεν πολιτισμό, στην δυσκολία διαχείρισης των αλλαγών σε σχέση με την παράδοση, αλλά και στην εκκρεμούσα σχέση της Ορθοδοξίας με τη νεωτερικότητα και την απουσία δυναμικού θεολογικού λόγου στην προοπτική μετασχηματισμού της περιρρέουσας καθημερινότητας. Κατά τον Π. Καλαϊτζίδη, σήμερα είναι επείγον το αίτημα για την παρουσία και τον λόγο της Ορθοδοξίας μέσα σε πολυπολιτισμικά πλαίσια, με σεβασμό στην ετερότητα που «αποτελεί θεμελιώδες συστατικό της ταυτότητας και όχι επακόλουθο της», όπως τόνιζε και ο αείμνηστος Μητροπολίτης Ιωάννης Δ. Ζηζιούλας.
Στα πλαίσια του ίδιου Συνεδρίου βραβεύτηκε επίσης ο Ινδός θεολόγος Δρ. π. Jacob Thekkeparampil (μετάλλιο του Αγίου Ιγνατίου για το έτος 2023), Διευθυντής του Οικουμενικού Ερευνητικού Ινστιτούτου «Άγιος Εφραίμ» στην Κέραλα της Ινδίας, «για την εξαιρετική εργασία του στη σπουδή της Συριακής θεολογίας από την ασιατική σκοπιά, [...] που ανέδειξε την παρουσία του Χριστιανισμού στην Ινδία πολύ πριν τη Δυτική αποικιοκρατία και την διάσπαση σε διαφορετικές ομολογίες, και ανανέωσε τους δεσμούς ανάμεσα στις πηγές, τον σύγχρονο άνθρωπο και την Μία Εκκλησία. Με την ταπεινότητά του άνοιξε δρόμους για το μέλλον της θεολογίας, αξιοποιώντας την συνοδικότητα για το καλό της ανθρωπότητας».
Δείτε εδώ ολόκληρο το σκεπτικών των δυο τιμητικών διπλωμάτων και την προσφώνηση του Δρος Michael Hjälm για τις δύο βραβεύσεις (στα αγγλικά)
Δείτε εδώ την αντιφώνηση του Π. Καλαϊτζίδη (στα αγγλικά)
Δείτε εδώ το πρόγραμμα του Συνεδρίου (στα αγγλικά).
