Βοσπορίς: Ἀνθο-δεσμὶς 30 Διηγημάτων τῆς Ἀλεξάνδρας Παπαδοπούλου
Νέο βιβλίο από την Εκδοτική Δημητριάδος της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου. Όπως δηλώνει και ο τίτλος του, «Βοσπορίς: Ἀνθο-δεσμὶς 30 Διηγημάτων τῆς Ἀλεξάνδρας Παπαδοπούλου», πρόκειται για ένα απάνθισμα κειμένων της κωνσταντινουπολίτισσας Αλεξάνδρας Παπαδοπουλου (1867-1906) που εκδίδονται για πρώτη φορά αυτοτελώς, επιμελημένα από τον αρχιμανδρίτη Φιλόθεο Μαρούδα και την Βασιλική Λαμπροπούλου. Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε στην Κωνσταντινούπολη το 2021, αφιερωμένο στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο με αφορμή την συμπλήρωση τριάντα ετών από την εκλογή του, και αυτή εδώ είναι η δεύτερη έκδοση του.
Η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου γεννήθηκε στη Βλάγκα της Κωνσταντινούπολης. Επέδειξε από νεαρή ηλικία ασυνήθιστη φιλομάθεια και φοίτησε ως οικότροφος στο Παρθεναγωγείο της Παλλάδος, απ’ όπου και έλαβε το πτυχίο της διδασκάλισσας το 1886. Αποτυγχάνοντας να πάρει υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές της στο εξωτερικό, στράφηκε στη διδασκαλία και σε εκδοτικές δραστηριότητες, με περιοδικά όπως το «Ημερολόγιο των Κυριών» και η «Φιλολογική Ηχώ», ενώ επισκεπτόμενη την Αθήνα το 1896 γνωρίστηκε με σημαντικούς εκπροσώπους του ελληνικού δημοτικισμού. Η προσήλωση της στη δημοτική γλώσσα την οδήγησε σε σύγκρουση με τους κύκλους της Κωνσταντινούπολης, με αποτέλεσμα να μετακινηθεί στο Βουκουρέστι, όπου συνέχισε να διδάσκει, να παρακολουθεί πανεπιστημιακά μαθήματα αλλά και να γράφει. Επιστρέφοντας το 1904 στην Κωνσταντινούπολη έγινε δεκτή με ενθουσιασμό ως λογοτέχνης, αλλά λίγο καιρό αργότερα, και ενώ οργάνωνε το «Πρακτικό Παρθεναγωγείο» της Θεσσαλονίκης, άφησε την τελευταία της πνοή προσβεβλημένη από καρκίνο.
Το λογοτεχνικό έργο της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό, καθώς πρόκειται για μια από τις πρώτες γυναικείες μορφές στο χώρο της νεοελληνικής πεζογραφίας. Το μεγαλύτερο μέρος του δεν έχει δει ως τώρα το φως μιας συστηματικής έκδοσης. Όπως σημειώνουν οι επιμελητές του βιβλίου, «ἡ παροῦσα ἔκδοση φέρνει στὸ φῶς τριάντα διηγήματα ποὺ παρέμεναν λησμονημένα μετὰ τὴν πρώτη καὶ φευγαλέα παρουσία τους στὸν ἐφήμερο ἢ περιοδικὸ Τύπο τῶν τελῶν τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ εἰκοστοῦ. Δὲν τὰ περιέλαβε ἀπὸ τότε καμία αὐτοτελὴς ἔκδοση καὶ δὲν τὰ μελέτησε κανένας ἐρευνητής. Ἡ παρουσία τους ἐδῶ ἀποκαλύπτει ἐκ νέου ὁλόκληρο τὸ γοητευτικὸ σύμπαν τῆς Βασιλεύουσας, ὅπως μόνον ἡ γραφίδα τῆς Παπαδοπούλου κατάφερε νὰ τὸ ἀναπαραστήσει μὲ τὸν ἀπαράμιλλο τρόπο της.»
Η δεύτερη έκδοση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε με αφορμή την επίσκεψη της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στο Βόλο, τον Ιούνιο του 2023. Το βιβλίο διατίθεται κεντρικά από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου (με μήνυμα στη σελίδα μας ή στα τηλέφωνα 2421093553, 2421093273, 6957836737) ενώ σύντομα θα είναι διαθέσιμο και σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία.
